Фантастычная гісторыя пакупкі стогадовай сядзібы пад Ашмянамі

Сядзіба Лейбы Стругача — аднаго з самых багатых яўрэяў Беларусі — апошнія гады стаяла ў запусценні. Папярэдні ўладальнік, які выкупіў гэты дом пад Ашмянамі ў стылі мадэрн, пачаў рамонт, зняў тынкоўку, але не разлічыў свае сілы і закінуў справу. Драўляны фасад пачаў гніць і рассыпацца.

Фота тут і далей Радыё Свабода

Краязнаўцы непакоіліся, што сядзібу знясуць праз яе аварыйны стан. Але аказалася, на яе іншыя планы.

«Наша Ніва» адшукала новага ўладальніка — яго з домам звязвае фантастычная гісторыя.

Двухпавярховая сядзіба была пабудавана ў канцы ХІХ стагоддзя. Яе ўзвёў заможны купец Лейба Стругач — уладальнік мясцовага вінаробна-дражджавога завода, акцыянер Лідскага бровара і рыжскага акцыянернага таварыства «Дрожджы».

Гэта быў шыкоўны дом з басейнам, аранжарэяй з экзатычнымі кветкамі і паркам. Рэшткі мураванай агароджы, разныя балконы і калоны захаваліся і па сёння.

Пасля смерці Лейбы сядзіба перайшла яго сынам. Старэйшы з іх, Абрам, разам з сям’ёй быў расстраляны падчас Вялікай Айчыннай вайны.

Дом яшчэ ў канцы 1930-х быў нацыяналізаваны савецкай уладай. Пазней яго перадалі на баланс упраўлення адукацыі Ашмянскага райвыканкама. Яшчэ ў 2000-х там жылі сем’і настаўнікаў, але праз аварыйны стан будынка людзей адсялілі.

Сядзібу ўжо прадавалі інвестару — мясцоваму мясакамбінату. Не пацягнулі. У планах была база адпачынку, а па факце — незавершаны рамонт, пасля якога «голы» дом без тынкоўкі стаў разбурацца на вачах. Ён, дарэчы, дагэтуль не мае ахоўнага статусу.

У студзені 2020 года сядзібу зноў выставілі на аўкцыён за 1500 рублёў. З умовай — правесці рэканструкцыю і ўвесці ў эксплуатацыю на працягу пяці год. Выкупіў яе жыхар Ашмян Віталь Баброўскі.

— Гэта сядзіба сястры маёй бабулі, — здзіўляе ён.

Сястра бабулі — гэта жонка Абрама Лейбы, забітая немцамі ў 1942-м. Бабуля Віталя, дарэчы, была гувернанткай у Чапскіх, у іх графскім маёнтку ў Жупранах.

— Я з дзяцінства чуў гэтыя гісторыі. Хацеў выкупіць сядзібу яшчэ ў 1985 годзе, але тады аблвыканкам не даў згоду, — дзеліцца Віталь. Сам ёй раней працаваў мастаком-архітэктарам, 10 гадоў пражыў у Амерыцы, а потым вярнуўся на радзіму.

З некалі шыкоўнага дома мужчына плануе зрабіць аграсядзібу. Па яго разліках, на аднаўленне спатрэбіцца год-два. Зносіць мадэрновы будынак ён не будзе, хоць найбольш пашкоджаныя часткі драўлянага фасаду давядзецца выразаць і замяняць новымі. Віталь верыць, што сядзібу можна яшчэ выратаваць.

Бядуе толькі, што мясцовая ўлада не надта яго падтрымлівае.

— Я ж не будую тут завод, які заўтра дасць прыбытак. Хачу добраўпарадкаваць раён, зрабіць лодачную станцыю непадалёк. Добра было б, каб яны паспрыялі.

«Нашел себе работу на следующее лето». Журналист купил усадьбу XIX века под Миорами

Оцените статью

1 2 3 4 5

Средний балл 5(18)